top of page

DESIGN for SOCIAL IMPACTS

อ อ ก แ บ บ เ พื่ อ ส ร้ า ง ส ร ร ค์ สั ง ค ม

กันยุงแบบไม่ใช้ยาด้วยกราฟีน

กลัวยุงแต่ก็ไม่อยากใช้สารเคมี ทางออกอาจเป็นการป้องกันทางกายภาพ


งานวิจัยจาก Brown University พบความเป็นไปได้ที่จะใช้กราฟีนในการพัฒนาเป็นสารป้องกันยุงซึ่งอาจปลอดภัยกว่าการใช้ยากันยุงทั่วไปเพราะเฉื่อยต่อการทำปฏิกิริยาทางเคมี


การฟีน (graphene) เป็นโครงสร้างของคาร์บอนที่เกิดจากการจัดเรียงตัวกันของอะตอมในลักษณะ 6 เหลี่ยมที่เชื่อมต่อกันไปเป็นแผ่นบางที่มีความหนาเพียง 1 อะตอม ในขณะที่กราฟีนมีความสามารถในการนำความร้อนและนำไฟฟ้าได้ดีมาก อีกรูปแบบหนึ่งที่ปรับปรุงแล้วของกราฟีนคือกราฟีนออกไซด์ (graphene oxide) ซึ่งมีอะตอมของธาตุชนิดอื่นคือออกซิเจนและไฮโดรเจนเป็นส่วนประกอบด้วยแต่โครงสร้างโดยรวมก็ยังคงเป็นแผ่นบางที่มีความแข็งแรง และสามารถนำมาใช้งานได้หลากหลาย เช่น เป็นแผ่นฟิล์ม แผ่นเยื่อ เป็นวัสดุคล้ายกระดาษ และวัสดุเคลือบผิว


การออกแบบการหลีกหนีผลข้างเคียงจากเคมี

สารกันยุงในปัจจุบันส่วนใหญ่ประกอบด้วยสารเคมีที่ ‘เป็นพิษ’ แบบอ่อนๆ โดยสารสำคัญที่นิยมใช้คือ diethyltoluamide (DEET) ซึ่งแม้จะมีรายงานผลเกี่ยวกับปรากฎการณ์ที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์แต่ผลการศึกษาก็ยังไม่ได้ชี้ชัดว่าเป็นผลมาจาก DEET โดยตรง อย่างไรก็ตามการใช้สารเคมีในการป้องกันยุงก็ยังคงถูกตั้งคำถามถึงความปลอดภัยและหากจะใช้กับเด็กก็ไม่แนะนำให้ใช้ในความเข้มข้นสูง โดยเฉพาะเด็กทารกซึ่งไม่แนะนำให้ใช้อย่างเด็ดขาด จึงเป็นที่มาของการศึกษาของ Robert Hurt และทีมนักวิจัย (https://www.pnas.org/content/early/2019/08/20/1906612116) ซึ่งพยายามค้นหาวิธีการอื่นๆ ที่จะลดการใช้ DEET ในการไล่ยุง


การศึกษานี้ทดลองใช้กราฟีนออกไซด์เคลือบบางๆ บนผิวของอาสาสมัครและพบว่าการใช้กราฟีนออกไซด์สามารถช่วยป้องกันไม่ให้ถูกยุงกัดได้ โดยกลไกการป้องกันด้วยวิธีนี้นอกจากจะทำให้ยุงไม่สามารถแทง ‘ปาก’ เข้ามาดูดเลือดของอาสาสมัครได้แล้ว ผู้ที่ถูกเคลือบด้วยกราฟีนออกไซด์ยังมีลักษณะ ‘ล่องหน’ หรืออยู่นอกเหนือการรับรู้ของยุง โดยแทบไม่มียุงตัวใดเข้ามาเกาะอาสาสมัครเลย การศึกษาขั้นต้นนี้เป็นการป้องกันยุงด้วยวิธีการทางกายภาพ (physical) แทนที่การใช้กลไกทางเคมี (chemical) อย่างไรก็ตามการใช้กราฟีนออกไซด์ในครั้งนี้ยังเป็นเพียงจุดเริ่มต้น เพราะต้องศึกษาและพัฒนาให้สารประกอบของกราฟีนมีความคงตัวและทนต่อเหงื่อ การเคลื่อนไหว และการเสียดสี เพื่อให้ประสิทธิภาพการป้องกันยุงนั้นคงทนอยู่ต่อไปได้นาน


SolidSprout

ออกแบบเพื่อสร้างสรรค์สังคม

Comments


bottom of page